Bankgeheimen in Sint-Oedenrode
De verhalen achter de toponiemenbanken in Sint-Oedenrode
Onderweg van De Haag naar De Hooge Noel
De Haag
Dit gehucht draagt de naam “De Haag”, plaatselijk ook wel “’t Haagje” genoemd. Deze naam vloeit voort uit het bezit van het in 1420 in Woensel, buiten de stad Eindhoven, gestichte augustijnenklooster Mariënhage, ook wel “die Haghe” genoemd. Dit klooster werd gebouwd op en met gebruikmaking van de resten van kasteel ten Hage.
Een akte van erfdeling uit 1649 vermeldt dat “twee mudde bosche maeten rogge aan den convent van de monicken van der Haegen tot Eijndhoven” afgedragen moesten worden.
De hiervoor liggende weg, Oude Lieshoutseweg genaamd, was vroeger een belangrijke verbindingsweg tussen Roermond en ’s-Hertogenbosch.
De naam “De Haag” kwam ook terug in de aanduiding van een pleisterplaats. Op de plaats van de op de hoek gelegen voormalige boerderij stond tot het begin van de vorige eeuw het Haags koffiehuis.
Het Orakel
Het Orakel is een kunstwerk en veldkapel van kunstenaar Christiaan Zwanikken. Hierin bevinden zich twee mechanische eksters die uitgebreide dialogen kwetteren, afgewisseld met hemels gregoriaans gezang. Eksters zijn nauw verbonden met de Heilige Oda (de stichteres van Sint-Oedenrode), ze waren haar kwelgeesten maar vormen ook haar attribuut.
Harry van Kuijk Memoriebank
Deze bank aan de voet van de Knoptorenkerk is geplaatst ter nagedachtenis aan Harry van Kuijk. Deze Rooienaar was een bekend figuur in Sint-Oedenrode, met grote verdiensten voor onder andere Heemkundige Kring de Oude Vrijheid.
Knoptoren(kerk)
De Knoptoren is min of meer het symbool van Sint-Oedenrode. Hoewel de knop verloren ging in een storm van 9 november 1800 wordt hij nog steeds zo genoemd. De toren werd in de eerste decennia van de 15e eeuw gebouwd aan de R.K parochiekerk van Sint-Maarten.
Medaillons
In het wegdek van de Paulus Gasthuisjes tot aan de Knoptoren liggen 16 medaillons. Tesamen vormen deze gebeeldhouwde reliëfs een reeks van kunstwerken waarin kunstenaar Paul Haentjes belangrijke gebeurtenissen en karakteristieke punten uit het Rooise verleden vertaalde in symbolen en tekens.
Domus Aqua
Domus Aqua (ook wel Pastorie, Kerkzicht en Kerkdijk-Noord nummer 5 genaamd) is een markant huis achter de Knoptorenkerk. De benaming ‘Domo Aqua’ wordt al vermeld in het Helmonds cijnsregister van 1320.
l
ees meer >>
Off Side
Off Side is een kunstwerk van kunstenares Tine van de Weijer, gelegen naast Zakencentrum Het Bastion. Na voltooiing van Het Bastion lag dit stukje grond letterlijk een beetje buitenspel. In het kunstwerk zijn een renbaan, halters, stadionlampen en een volleybalnet te herkennen.
lees meer >>
Hambrug
De Hambrug is een van oorsprong houten brug in een bocht van de Dommel (Ham betekent ‘bocht’). Sinds 1883 is deze brug van baksteen met metalen leuningen. Aan één zijde is er een houten opbouw met twee lantaarns en een bergruimte voor de stuwbalken.
lees meer >>
De Kolk
Tussen de Hambrug en de Molenwiel ligt huis de Kolk. De oorspong dateert van 1320. Het huis is na een overstroming en een brand diverse keren herbouwd en vergroot. In 1320 heette het huis ‘Het Horstje’ en in de 15e eeuw Úlenborch’.
lees meer >>
lees nog meer >>
De Molenwiel
Hier stond de watermolen Borchmolen, deel uitmakend van het vrij herengoed De Borchmolen. De oorsprong gaat in ieder geval terug tot 1381. De molen is in 1793 vernieuwd, in 1925 ingestort en in 1945 afgebroken. Het vijvertje Molenwiel is het enige wat nog aan de molen herinnert.
lees meer >>
